
tlaẖowyam kanwei masaika. wuẖt naika mamook-peipa kopa masaika.
okok sun naika mama patlach okok naif kopa naika. tl’onas naika mama yaka papa yaka papa yaka naif, okok. pi heilo dleit ‘naif’, okok. musket-naif, okok. nesaika mamook-neim kakwa naif “bayonet” kopa inglish-wawa. tlaska mamook-mitlait okok naif kopa latet okok raifl yaka neim “Ross Rifle”. naika tilikum tlaska mamook-kut okok naif ḵaẖ anḵati mitlait k’oik’oi. tlaska mamook-mitlait muskit latet kopa okok k’oik’oi, kakwa maika mamook kopa maika ledwa. nanich ḵata kakwa naif anḵati:

kanada man lolo kakwa muskit pi naif pos tlaska fait kanamokst german tilikum anḵati. haiyoo naika tilikum tlatwa fait kopa yurop-ilahi. kopit okok fait pi naika tilikum lolo-k’ilapai okok naif kopa bisi pi alta heilo tlaska tiki muskit-naif. kopit tlaska tiki naif. kakwa tlaska mamook-kut okok naif yaka k’oik’oi. tl’onas masaika nanich okok naika pikcha naika mamook-mitliat kopa iht naika peipa anḵati. nanich:

pos masaika nanich okok naika peipa saẖali, tl’onas masaika tiki ask “ikta-mamook maika wawa ‘naif’? ikta-mamook heilo maika wawa ‘optsaẖ’? ts’ipi wawa okok ‘naif’. tk’op man wawa pi heilo chinook, okok.” wel, pos kakwa maika tumtum, ts’ipi maika. dleit chinook okok tenas-wawa ‘naif’. dleit bisi chinook. nanich okok peipa ḵata deivid pi golaiath (pos heilo maika kumtuks chinook-peipa, naika mamook-tk’op-man-peipa kikwuli kopa maika):

ukuk aias man (golaiath) ihi pus iaka nanich divid chako fait iaka pi kopit stik pi ston iaka lolo. iaka wawa: “naika na kamuks pus maika lolo stik pi ston pus fait naika? chako; naika aiak mamuk mimlus maika, pi kalakala makmak maika itluil iakwa.” divid wawa: “sahali maika tomtom, maika chako fait. pi naika, naika chako fait pus mamuk tlus ST (sahali taii) iaka nim. ayu son alta maika mamuk shim iaka nim.” = pus wik klaska saia, divid mamuk mitlait iht ston kopa iaka sling rop, pi iaka mash ukuk ston kopa ukuk man iaka latit, wik saia iaka siahus. ukuk man fol dawn kopa ilihi. divid aiak kuli kopa iaka. iaka iskom ukuk man iaka aias naif, pi iaka kakshit iaka latit.
Chinook Bible History, p. 22 #188
“haiyas-naif” kakwa pos wawa “sword” kopa bisi chinook. wuẖt tloosh masaika nanich okok peipa:

wik saia nsaika kopit ukuk pipa pi chako tsim kopa spisom (Spuzzum). iaka wawa ukuk tsim: “iht man kopa krapashishim (North Bend) iaka nim sai. ilo iaka sik. pi iaka klatwa mamuk kopa rilrod ogyust 7. tanas son: wik lili iaka mamuk pi iaka mimlus.” wiht iht man kopa krapashishim iaka nim pachi. iaka mimlus kopa chok. kakshit kopa naif. klunas masachi tilikom mamuk mimlus iaka. …
Kamloops Wawa #94, 3 September 1893
heilo kopit tk’op man tlaska wawa “naif”. kopa okok peipa wuẖt sawash man yaka wawa kakwa. pi haaaaiiiyyyoo tilikum wawa kakwa kopa bisi. kakwa pos wik-ḵansiẖ naika nanich okok tenas-wawa “optsaẖ”. kakwa-pos kopit tlaska wawa “naif” kopa bisi.
ikta-mamook kakwa? tlaska mash-tumtum okok tenas-wawa? heilo tlaska tiki okok tenas-wawa ‘optsaẖ’? wel, kwanisum deiv (David Robertson) wawa pos okok tk’op man tlaska tiki tl’ap gol kopa bisi, tlaska lolo chinook kopa yakwaa. pi tl’onas heilo tlaska tloosh kumtuks chinook. tl’onas iht-iht tenas-wawa tlaska mash-tumtum. tl’onas wik-ḵansiẖ tlaska kumtuks okok wawa. tl’onas-ḵata heilo tlaska wawa kakwa. pi nawiitka haiyoo tilikum heilo wawa kakwa.
pos heilo tlaska kumtus okok tenas-wawa “optsaẖ”, ikta tlaska wawa? wel, haiyoo tilikum kumtuks inglish wawa pi tlaska wawa ‘knife’. wuẖt kwanisum anḵati tlaska makook okok naif kopa tk’op man tlaska makook-hous. okok tk’op man tlaska kumtuks inglish-wawa. kopa okok, tlaska iskum okok inglish tenas-wawa pi alta chako dleit chinook! tlaska mamook kakwa kopa haiyoo wawa. wuẖt tlaska iskum basket, hole, right, left, side, wolf, bear, beaver, chair, whip, light, fly, etc. mitlait anḵati chinook tenas-wawa kopa oregon-ilahi tlaska wawa kopa kanawei okok. pi pos tlaska tlatwa lolo chinook kopa bisi, haiyoo tilikum mash-tumtum. kakwa, tlaska tl’ap chhi tenas-wawa kopa inglish pi ẖuloima sawash wawa. haiyoo okok wawa heilo masaika tl’ap kopa anḵati dikshonari-book, kopit kopa chinook-peipa, ẖuloima nyoospeipa, etc..
pos maika tiki chako-kumtuks ḵata bisi chinook pi ikta okok chhi tenas-wawa, tloosh maika tlatwa nanich deiv yaka peipa kopa yakwaa. wuẖt tloosh maika chako-kumtuks nanich chinook-peipa!
tlaẖowyam kanwei. bumbai wuẖt nesaika wawa kanamokst.